De NOS organiseerde zondag 10 mei een debat tussen lijsttrekkers van partijen uit de Tweede Kamer voor de…verkiezingen van het Europarlement. Vreemd, maar wel logisch. Nederlandse lijsttrekkers trekken meer kijkers en luisteraars dan Europarlementariërs. Maar dan krijg je wel weer een staaltje Europa-bashing. Hypocriet, want Europa doet alleen wat de nationale regeringen willen.
De politicus die zegt dat mensen in Europa van alles beslissen voor Nederland, en dat Brussel zich teveel bemoeit met Nederland, is een hypocriete leugenaar die de burger belazert. Want de Europese Commissie is een uitvoerend comité dat de opdrachten uitvoert die het krijgt van de nationale regeringen.
Geen enkele Eurocommissaris haalt het in zijn hoofd om in zijn of haar eentje nieuw beleid te gaan verzinnen op een cruciaal vlak. Zeker niet als dat beleid rechtstreeks ingaat tegen de belangen van nationale overheden.
De nationale overheden onderhandelen over een zaak via de vertegenwoordigende ministers in de Europese ministerraden, en presenteren de uitkomst van die onderhandelingen als nieuw beleid, of beleidskader, aan de Europese Commissie. Die moet daar vervolgens mee aan de slag.
Dus als Alexander Pechtold van D66 tijdens een debat pleit voor de invoering van een Europese Wet op de Openbaarheid van Bestuur, opdat iedereen geheime stukken van de Europese Commissie kan zien, dan is hij hypocriet. Hypocriet, want hij is zelf minister geweest. Zijn partij heeft zelf jarenlang deel uitgemaakt van regeringen die de praktijk hadden kunnen aanpassen, maar D66 heeft er nooit voor gepleit. En logisch natuurlijk.
Want ten eerste hoeven de nationale regeringen maar met hun vingers te knippen, en de Commissie maakt die stukken openbaar. Sterker, de Commissieleden zouden dat liever vandaag dan morgen willen doen, want het scheelt veel gedonder.
Ten tweede is het op verzoek van de nationale overheden dat die stukken geheim zijn. De Franse regering, die mordicus tegen de toetreding van Turkije is, wil bijvoorbeeld niet dat Franse kiezers de Franse correspondentie met de Europese Commissie kunnen inzien. Stukken waaruit blijkt dat de Franse regering samen met de 26 andere nationale overheden de Commissie opdracht geeft om toetreding van Turkije tot Europa te onderzoeken. Of – explosiever nog – de stukken waarin de Franse regering de Commissie toestemming geeft om te beginnen met voorbereidende verkenningen met Turkije, die uiteindelijk tot toetreding moeten leiden.
President Nicolas Sarkozy zou veel uit te leggen hebben als iemand die stukken via een EuroWOB boven tafel zou krijgen. Nederlandse ministers zijn ook al zeer kritisch over toetreding van Turkije, en willen om diezelfde reden de stukken geheim houden.
Binnen de Europese Commissie zijn ze er zelf ook goed ziek van dat ze steeds weer worden gebruikt als voetveeg van nationale politici — dezelfde mensen die de Commissie die impopulaire opdrachten meegeven.
“Nationale politici verwijten ons van alles als het hen uitkomt, en dat is nogal vaak. Net zo vaak zijn het hun eigen voorstellen die wij moeten uitvoeren. Maar als de Commissie iets goed doet, claimen de nationale politici dat. Doodmoe worden wij ervan”, aldus een hoge ambtenaar bij de Europese Commissie.
En die ambtenaar had volledig gelijk. Niet eens met beslissingen die genomen zijn door de Europese Commissie? Reageer het dan niet af op de Europese Commissie, die gewoon de uitvoerders zijn, maar op hen die het beleid inzetten: je ‘eigen’, nationale regering.
Communicatiestrateeg en schrijver van het boek ‘Megafoonpolitiek‘. Op Twitter te vinden als @kajleers. Politiek bewust, voormalig financieel-economisch journalist, muziekmaker, professionele kletskous, schrijver. Geeft ook social media-trainingen, denkt graag met je mee over communicatiestrategie. En ja, content is en blijft King.