Is er al onderzoek gedaan naar het effect van de ‘eerlijke verhaal’-campagne van Diederik Samsom uit 2012? Misschien geeft zo’n onderzoek de PvdA een routekaart uit het donkere electorale bos waarin de partij zich nu bevindt.
De PvdA is terug bij af. Sinds de maanden vlak voor de val van het kabinet Balkenende-IV, waar de PvdA ook in zat, ging het niet zó slecht met de sociaaldemocraten.
De vraag die op de lippen van veel PvdA’ers bestorven ligt: wat is er aan de hand? Waarom lopen zo veel kiezers weg? Wat is er mis gegaan?
Wellicht moet de PvdA eens een boekje van Frank Luntz open slaan, de Republikeinse strateeg en woordensmid. Zijn sterkste observatie: “It’s not what you say, it’s what people hear.”
Toen Samsom verkondigde dat hij “het eerlijke verhaal” wilde vertellen, bedoelde hij: zoals het nu gaat kan het niet langer. De zorgkosten lopen de spuigaten uit, zeker in de AWBZ. De schulden lopen te veel op, de solidariteit wordt ondergraven. Willen we onze voorzieningen overeind houden dan moeten we terug naar de basis en onszelf de vraag stellen waarvoor – en voor wie – die voorzieningen ook weer bedoeld waren.
Perceptie
Een uiterst onwetenschappelijk onderzoek, namelijk anderhalf jaar aan gesprekken met vrienden en bekenden, leert dat nogal wat PvdA-kiezers (waaronder veel Groenlinks-, D66- en SP-twijfelaars) iets anders hoorden dan wat Samsom zei.
Voor hen betekende het ‘eerlijke verhaal’ dat niet zij of mensen met lage inkomens, of de huurders of de zorg of de gemeenten zouden moeten inleveren, maar de ‘mensen met geld’. Dat de veroorzakers van de kredietcrisis zouden betalen. De huren zouden hetzelfde blijven, de zorg zou niet duurder worden, de BTW zou niet omhoog gaan, sociale voorzieningen zouden niet worden versoberd.
Nu kan je de vraag stellen: wie is hier nou naïef geweest, Samsom en zijn campagneteam of de PvdA-kiezer? Feit is Luntz’ waarheid: het gaat niet om wat je zegt, het gaat om wat mensen horen.
Wellicht is het een idee dat lijsttrekkers bij ieder debat vanaf nu een heldere definitie van ‘het eerlijke verhaal’ geven. En dat debatleiders hen daar ook naar (door-)vragen indien de antwoorden in het vage blijven – bewust of niet.
(Beeld: Creative Commons licentie / PvdA)
Communicatiestrateeg en schrijver van het boek ‘Megafoonpolitiek‘. Op Twitter te vinden als @kajleers. Politiek bewust, voormalig financieel-economisch journalist, muziekmaker, professionele kletskous, schrijver. Geeft ook social media-trainingen, denkt graag met je mee over communicatiestrategie. En ja, content is en blijft King.