“Hoe gaat dat eigenlijk allemaal in Amerika? Daar is het toch zeker veel beter geregeld qua verantwoordelijkheden?â€, vroeg een vriend van me toen we het over de voors en tegens van de Europese Unie hadden. Helaas. In de VS gooit men verantwoordelijkheden en lasten net zo lief in Washington over de heg als wij hier in Brussel, zo bleek onlangs weer uit een uitzending van het radioprogramma ‘This American Life’.
Nationale politici gebruiken ‘Brussel’ als hun favoriete boksbal wanneer dat zo uitkomt. Hebben zij zelf een impopulair idee tot Europees beleid gemaakt door achter gesloten deuren hun handtekening te zetten, dan staan ze later fronsend voor de camera te vertellen dat zij het ook niet leuk vinden. Europa kost veel geld, Europa let niet goed op de uitgaven, Europa is dit, Europa is dat.
Maar hoe is dat eigenlijk geregeld in de VS? Dat land is al langer dan 200 jaar een federatie, dus daar zijn de zaken inmiddels goed geregeld. Toch? Nee. Luister maar naar de vrij schokkende radiouitzending van ‘This American Life’ over de enorme groei van het aantal Amerikanen dat in hun versie van de WAO zit, ofwel ‘disability benefits’ krijgt.
Het is een arbeidsongeschiktheidsuitkering met een groot statistisch voordeel: de mensen die erin zitten worden niet meegerekend in de (internationale) werkloosheidsstatistieken. En wat blijkt: de afgelopen 15 jaar verdubbelde ieder jaar het aantal mensen dat leeft van een federale arbeidsongeschiktheidsuitkering.
Waarom? Het vangnet wordt door de nationale Amerikaanse overheid betaald uit eigen middelen. De staten worden hiervoor niet aangeslagen. Maar de staten betalen wél voor de werkloosheidsuitkeringen.
De staten hebben er dus alle belang bij mensen vanuit hun versie van de WW in de federale WAO te krijgen. En dat gebeurt dan ook. Agressief. Advocatenkantoren en adviesbureautjes verdienen geld aan iedere werkloze die ze in de WAO kunnen duwen. En uiteraard leggen de lokale overheden hen geen strobreed in de weg. Langdurig werklozen worden thuis gebeld door call center medewerkers. “Heeft u wel eens hoofdpijn? Ja? Heeft u wel eens pijn in uw rug? Ja? Dan komt u misschien in aanmerking voor een arbeidsongeschiktheidsuitkering!” Luister maar naar de uitzending, inclusief quotes van call center medewerkers.
Zo neemt het aantal werklozen voor de staten af en dus hun uitgaven aan werkloosheidsuitkeringen ook. De federale regering is blij want wie een arbeidsongeschiktheidsuitkering krijgt staat niet geregistreerd als werkloze. Maar intussen kostten die uitkeringen de schatkist in de afgelopen 15 jaar bij elkaar honderden miljarden dollars.
De overeenkomst met ‘Brussel’? Terwijl ze de federale overheid op kosten jagen, laten de staten het niet na om diezelfde overheid verkwisting en onverantwoordelijkheid te verwijten. Je gooit het dus bij de buurman over de heg,verwijt hem vervolgens dat hij een puinhoop maakt van zijn tuin en daar win je nog stemmen mee ook.
Een spel zo oud als de weg naar Rome, en het wordt overal gespeeld. Een illusie armer bestelde mijn vriend nog maar een biertje.
Communicatiestrateeg en schrijver van het boek ‘Megafoonpolitiek‘. Op Twitter te vinden als @kajleers. Politiek bewust, voormalig financieel-economisch journalist, muziekmaker, professionele kletskous, schrijver. Geeft ook social media-trainingen, denkt graag met je mee over communicatiestrategie. En ja, content is en blijft King.