DUS HET was niet Wouter Bos, en ook niet die vermaledijde linkse meerderheid in de Tweede Kamer waar nu het hele Verdonk-volk over valt. Het was niet Jan Marijnissen, Femke Halsema, André Rouvoet of Alexander Pechtold die de bijl hanteerde die nu tot een definitieve scheuring tussen CDA en VVD heeft geleid. Welnee. Het was Jan Peter Balkenende (zie vierde alinea) die de VVD eerst keihard voor het blok zette, en de VVD-bewinds- lieden daarna om de oren sloeg met het ‘landsbelang’, waardoor de VVD nu aanblijft en daarmee dubbel gepakt wordt.
MET DEZE wetenschap klopt het natuurlijk van geen kant dat VVD-leider Mark Rutte afgelopen nacht nog eens ongenadig hard tegen Wouter Bos tekeer ging. Want de PvdA diende een motie van afkeuring in, niet een motie van wantrouwen. En die motie van afkeuring werd door premier Balkenende “ernstig ontraden”, hij noemde die motie niet “onaanvaardbaar”, waarmee er een opening was voor hem om die motie – als hij dat had gewild – desnoods naast zich neer te leggen.
MAAR IN plaats daarvan werd gisteravond laat pas duidelijk dat het ’t CDA-smaldeel in het kabinet was dat de VVD dwong tot een ‘handreiking’ aan de Tweede Kamer, die de motie-Dijsselbloem in meerderheid had aangenomen. Volgens Het Parool, maar ook andere media die kennelijk andere bronnen raadpleegden, drong het CDA bij monde van Balkenende aan op het vertrek van Rita Verdonk. Dit accepteerde de VVD niet en de ministers van die partij zeiden dat ze direct gevolg wilden geven aan hun officiëel al verleende ontslag bij de demissionair-verklaring op 22 november, en dus meteen wilden opstappen.
VERVOLGENS IS er urenlang op de VVD’ers ingepraat om toch vooral aan te blijven om hun departementen te leiden. Uiteraard eiste de VVD dat die partij geen enkele verantwoordelijkheid wilde nemen voor de wijziging in beleid – het stopzetten van het uitzetten van uitgeprocedeerde asielzoekers – en bood het CDA als doekje voor het bloeden aan dat zij zich dan verantwoordelijk stellen voor het asielbeleid door Verdonk’s portefeuille over te dragen aan Ernst Hirsch Ballin. Puur technisch gezien kan de VVD daarom nu zeggen dat zij geen draai heeft gemaakt maar vast blijft houden aan hun standpunt aangaande de uitgeprocedeerde asielzoekers, terwijl Verdonk alsnog aan kan blijven als minister van niks. Maar toch als minister.
DIT ALLES creëert wel een uiterst dubieuze staatsrechterlijke situatie waarbij de opwinding en woede onder CDA en VVD over de moties-Bos en -Dijsselbloem van de afgelopen dagen verbleekt. Want waar ministers van een kabinet geacht worden met één mond te spreken over kabinetsbeleid, is het kennelijk sinds afgelopen nacht zo dat een deel van het kabinet – de VVD – dat nu niet meer doet. Sterker, vice-premier Gerrit Zalm verklaarde gisteren dat zijn partij het nieuwe beleid aangaande het stopzetten van het uitzetten van asielzoekers absoluut niet steunt en daar zelfs onomwonden tégen is. Dus straks kan de zeer eigenaardige situatie ontstaan dat een Kamerlid op vragen een antwoord krijgt van Asielzaken-minister Hirsch Ballin, waar Integratie-minister Verdonk het totaal niet mee eens is. Na al het hoongelach en gekrakeel uit CDA- en VVD-hoek over de “staatsrechterlijk uiterst curieuze moties” van Bos en Dijsselbloem, wil ik van diezelfde mensen nu dan wel eens weten hoe zij hierover denken. Maar nee, het zijn VVD’ers en CDA’ers, dus die zullen zich opeens net zo pragmatisch opstellen als de PvdA’ers, GroenLinksers, SP’ers, ChristenUnie-ers en D66’ers van de afgelopen dagen en over die staatsrechterlijke problemen heenstappen.
OVERIGENS KAN de PvdA tijdens het debat van vandaag nog wel eens een groot probleem krijgen. Want er zit in de verklaring van het kabinet wel een addertje onder het gras, en dat addertje is dat er alleen sprake is van gezinnen met schoolgaande kinderen en mensen in schrijnende situaties die om humanitaire redenen niet uitgezet zullen worden. Als dit tijdens het debat bevestigd wordt en al de mensen die buiten die categorieën vallen worden dus wél uitgezet, dan kan de PvdA daar niet mee instemmen. Doet de partij dat wel, dan zullen zij het nog héél zwaar krijgen omdat werkelijk iedereen, van links tot rechts, over de PvdA heen zal vallen. En dus kan de PvdA in dat geval niks anders doen dan wederom een motie indienen waarin zij het kabinet oproept om de uitzetting van alle uitgeprocedeerde asielzoekers stop te zetten tot na de kabinetsformatie, waarna het hele gelazer van de afgelopen 48 uur weer opnieuw begint.
Communicatiestrateeg en schrijver van het boek ‘Megafoonpolitiek‘. Op Twitter te vinden als @kajleers. Politiek bewust, voormalig financieel-economisch journalist, muziekmaker, professionele kletskous, schrijver. Geeft ook social media-trainingen, denkt graag met je mee over communicatiestrategie. En ja, content is en blijft King.