Heb je €500 schuld bij je bank, dan heb jij een probleem. Heb je €500 miljoen schuld bij een bank, dan heeft de bank een probleem. Heeft een bank bijna €600 miljard aan bezittingen, dan heeft de regering een probleem. En daarom wordt Rabobank niet vervolgd. Ontzettend onrechtvaardig. Maar misschien kan een snufje PRISM nieuwe incidenten voorkomen.
Personeel van Rabobank en een groep andere grootbanken heeft de boel jaren lang belazerd. Lachend manipuleerden handelaren belangrijke rentestanden. Het leverde grote winsten op. De fraudeurs wisten dondersgoed wat ze deden. Net als de topmensen van banken die de kredietcrisis veroorzaakten. Lees hier The Big Short van Michael Lewis nog maar eens. Het is niet lang, zeer begrijpelijk verteld en geeft een schokkend inzicht.
Groot was de verbijstering toen bleek dat Rabobank er vanaf kwam met een schikking van €70 miljoen met het Openbaar Ministerie en zo’n €700 miljoen in Amerika. Een schikking die, zo blijkt nu, fiscaal aftrekbaar is in Nederland.
Dus was het ook terecht dat de regering werd aangesproken. Waarom zo’n kleine schikking? De bestuursvoorzitter trad af, waarom wordt hij niet aangeklaagd? Waarom roept de minister van Financiën op tot vervolging? Waarom reageert de minister van Justitie daar weer op met sussende woorden? Waarom vervolgt het OM de hele bank niet, als rechtspersoon?
Het publieke belang botst met het nationale belang. Het is in het publieke belang om Rabobank te vervolgen, maar het is in het nationale belang dat niet te doen. Rabobank heeft bijna €600 miljard aan bezittingen in de vorm van uitstaande hypotheken, spaargeld, obligaties en andere bezittingen (al dan niet schulden). Als Rabobank als rechtspersoon schuld had bekend, of daartoe was gedwongen, zou één van de pilaren van de Nederlandse financiële economie bezwijken onder de class action suits. Een rechtszaak is met een schuldbekentenis immers zo gewonnen.
Goed, dus Rabobank NV vervolgen is niet raadzaam. Maar bankieren is mensenwerk. Waarom worden de frauderende medewerkers dan niet vervolgd? Dat blijkt erg lastig. De bewijzen zijn moeilijk rond te krijgen. Vrijwel alles ging telefonisch. Wat gezegd werd toen de handelaren nog niet werden afgeluisterd is onmogelijk te bewijzen.
Misschien is het daarom geen slecht idee dat de Nederlandse financiële sector zich onderwerpt aan instrumenten uit het afluisterschandaal dat dankzij Edward Snowden aan de oppervlakte kwam. Dankzij Snowden vermoeden we niet, maar weten we nu dat alles af te luisteren is, en alles dan ook afgeluisterd wordt. Even los van het feit dat er dus ergens in Amerika een harde schijf van de NSA ligt met daarop alle emails en telefoongesprekken van Rabobank, zou het niet verkeerd zijn als de afluistertechnologie losgelaten zou worden op het bankwezen.
Luister alles maar af. Laat bankiers weten dat hun vaste telefoon, hun mobieltje, hun werkmail, hun thuismail, al hun instant messages, alles afgeluisterd wordt.
En als je dan toch bezig bent: steek je licht ook eens op op de Zuidas. Daar moeten naar verluidt mensen hun computers op slot zetten als ze naar de WC gaan, want je weet maar nooit wanneer de FIOD komt binnenvallen. Zinloos, overigens: alles wat op die computers is gedaan staat dus óók op een harde schrijf ergens in de VS.
Zo bestrijd je vuur met vuur, het ene schandaal met het andere. Eens zien of mensen in de financiële wereld dan nog zo hard durven te roepen dat ze niets te verbergen hebben.
Communicatiestrateeg en schrijver van het boek ‘Megafoonpolitiek‘. Op Twitter te vinden als @kajleers. Politiek bewust, voormalig financieel-economisch journalist, muziekmaker, professionele kletskous, schrijver. Geeft ook social media-trainingen, denkt graag met je mee over communicatiestrategie. En ja, content is en blijft King.